درمان اتیسم در کودکان.
در حال حاضر هیچ درمان استانداردی برای اختلال طیف اتیسم (ASD) وجود ندارد.
اما راه های زیادی برای کمک به کاهش علائم و به حداکثر رساندن توانایی ها وجود دارد.
افرادی که مبتلا به اتیسم هستند، در صورت دریافت درمان‌ها و مداخلات مناسب، بهترین شانس را برای استفاده از تمام توانایی‌ها و مهارتهای خود دارند.
مؤثرترین درمان ها و مداخلات اغلب برای هر فرد متفاوت است.
با این حال، اکثر افراد مبتلا به اتیسم به برنامه‌های منظم، ساختاریافته و تخصصی بهترین پاسخ را می‌دهند.
در برخی موارد، درمان میتواند تا حد زیادی علائم را کاهش دهد و به افراد مبتلا به اتیسم در انجام فعالیت‌های روزانه و بهبود کیفیت زندگی کمک شایانی کند.
تحقیقات نشان میدهد که تشخیص و مداخلات زودهنگام، احتمالاً تأثیرات مثبت عمده‌ای بر علائم و مهارتهای بعدی دارد.
تشخیص زود هنگام اتیسم میتواند یک تفاوت چشمگیر در روند توانمندسازی، رشد مهارتهای فردی و کاهش و کنترل نشانه ها ایجاد کند.
به همین دلیل است که هرچه زودتر بتوان این اختلال را تشخیص داد، با بهره گیری از مداخلات منظم و مداوم توانبخشی، فرد اوتیسم می تواند زندگی راحت تری را تجربه کند.
از آنجا که ممکن است علائم اتیسم و سایر اختلالات، مانند اختلال نقص توجه بیش فعالی، اختلالات حسی و غیره همپوشانی داشته باشد، مهم است که درمان به جای برچسب تشخیصی، بر نیازهای خاص فرد متمرکز شود.
در ادامه به روشهای مختلف درمان اتیسم در کودکان، اشاره شده است.
اتیسم چیست؟
اختلال طیف اتیسم (ASD) یک ناتوانی رشدی است که می تواند چالش های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری قابل توجهی برای فرد ایجاد کند.
اختلال طیف اتیسم یک وضعیت مرتبط با رشد مغز است که بر نحوه درک و معاشرت فرد با دیگران تأثیر می گذارد و باعث ایجاد مشکلاتی در تعاملات اجتماعی و ارتباطاتی می شود.
این اختلال همچنین شامل الگوهای رفتاری محدود و تکراری است.
اصطلاح «طیف» در اختلال طیف اتیسم به طیف وسیعی از علائم و شدت آن اشاره دارد.
اغلب چیزی در مورد ظاهر افراد مبتلا به اتیسم وجود ندارد که آنها را از سایر افراد متمایز کند، اما افراد مبتلا به اتیسم ممکن است به روش هایی متفاوت از سایرین ارتباط برقرار کنند، تعامل داشته باشند، رفتار کنند و یاد بگیرند.
توانایی‌های یادگیری، تفکر و حل مسئله افراد مبتلا به اتیسم نیز میتواند از تیزهوش تا افراد دارای چالش شدید متغیر باشد.
برخی از افراد مبتلا به اتیسم در زندگی روزمره خود به کمک زیادی نیاز دارند و برخی از آنها کمتر.
اختلال طیف اتیسم از اوایل کودکی شروع می شود و در نهایت باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد اجتماعی و رفتاری فرد و نحوه تعامل او با جامعه می شود.
ویژگیهای اتیسم در کودکان
- با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود.
- علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز میکند و علّت اصلی آن ناشناخته‌است.
- این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است.
- کودکان اُتیستیک در زمینه ارتباط کلامی و غیر کلامی، رفتارهای اجتماعی، فعالیت های سرگرم کننده و بازی دارای مشکل می باشند.
- وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد.
- این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر می‌گذارد.
- کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و عملکردهای اجرایی مغز (توانایی پردازش و حل مساله و …) مشکل دارند.
- این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد.
- در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می‌شود.
- در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود.
- ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی) نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود.
- هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است.
- از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است.
- زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس، در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل است.
نشانه های اتیسم در کودکان
برخی از کودکان علائم اختلال طیف اتیسم را در اوایل دوران نوزادی نشان می دهند.
سایر کودکان ممکن است در چند ماه یا چند سال اول زندگی به طور طبیعی رشد کنند، اما ناگهان گوشه‌گیر یا پرخاشگر شوند یا مهارتهای زبانی خود را از دست بدهند.
اما به طور کلی علائم معمولا در سن 2 سالگی دیده می شود و تا قبل از سه سالگی قابل تشخیص است.
در ادامه نشانه های بیشتر تکرار شونده در کودکان به تفکیک رده سنی آمده است. با مشاهده و تکرار این نشانه ها قطعا رسیدگی و پیگیری توسط والدین ضروری خواهد بود.
نشانه های اتیسم تا سه ماهگی
- او به صداهای بلند پاسخ نمی‌دهد.
- او با چشمش اشیایی که در حال حرکت هستند، دنبال نمی‌کند.
- او اشیا را نگرفته و نگه نمی‌دارد.
- او به آدم‌ها نمی‌خندد.
- او غان و غون نمی‌کند.
- او به چهره‌های جدید توجهی نشان نمی‌دهد.
نشانه های اتیسم تا هفت ماهگی
- او سرش را به سمت صدایی که شنیده برنمی‌گرداند.
- او هیچ محبتی به شما نشان نمی‌دهد.
- او نمی‌خندد یا صداهای دیگری از خودش در نمی‌آورد.
- او برای به دست آوردن اشیا کاری نمی‌کند.
- او برای خودش هم لبخندی ندارد.
- او تلاش نمی‌کند با انجام کاری در شما جلب توجه ایجاد کند.
- او هیچ علاقه‌ای به بازی‌هایی مانند دالی موشه نشان نمی‌دهد.
نشانه های اتیسم تا دوازده ماهگی
- او چهار دست و پا نمی‌رود.
- او تک واژه‌ها را بیان نمی‌کند.
- او حرکات بدن مانند تکان دادن سر یا تکان دادن بدن را انجام نمی‌دهد.
- او به اشیا یا عکس‌ها اشاره نمی‌کند.
- او حتی با وجود پشتیبان هم نمی‌تواند بایستد.
سایر نشانه های اتیسم در کودکان
همچنان که کودکان بزرگتر می‌شوند علامت‌ها هم متنوع‌تر می‌شود.
علائم و نشانه‌های هشدار دهنده زیادی وجود دارد اما به طور معمول اختلال‌ها حول مهارتهای اجتماعی، مشکل گفتار و زبان، اشکالات حسی، مشکلات ارتباطی غیرکلامی و رفتارهای انعطاف‌ناپذیر می‌چرخد. که در ادامه به آنها اشاره شده است.
- او علاقه‌ای به دیگران و اتفاق‌هایی که دور و برش می‌افتد، ندارد.
- او نمی‌داند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کرده یا بازی کند.
- او ترجیح میدهد مورد نوازش یا لمس قرار نگیرد.
- او در درک احساساتش مشکل دارد.
- او به صحبت دیگران گوش نمی‌دهد.
- او ترجیح میدهد در دنیای خودش زندگی کند.
- او به جای پاسخ دادن به سوال، آن را تکرار میکند.
- او خود را سوم شخص خطاب میکند.
- او از تماس چشمی پرهیز میکند.
- او از حرکات صورت بدون مطابقت با آنچه می‌گوید، استفاده میکند.
- او واکنش‌های غیرمنتظره به مناظر، بو یا صدا نشان میدهد و ممکن است به صدای بلند حساس باشد.
- او از زبان بدن نمی‌تواند استفاده کند.
- او از یک روال روتین پیروی میکند.
- او با هرگونه تغییر برنامه مشکل دارد.
- او مدت زمان زیادی به حرکت یک پنکه یا چرخ اسباب بازی نگاه میکند.
درمان اتیسم در کودکان
درمان هایی که به طور معمول برای کمک به افراد اتیسم به کار می رود عبارتند از:
کاردرمانی , گفتاردرمانی, موسیقی درمانی, بازی درمانی, رفتار درمانی شناختی , درمان های آموزشی و مدرسه محور , توجه درمانی مشترک درمان دارویی , تغذیه درمانی, درمان با واسطه والدین , فیزیوتراپی, آموزش مهارت های اجتماعی.
از آنجا که تا کنون قطعیت و استانداردی در خصوص روش های درمانی وجود ندارد، بهترین ملاک، مشاهده تغییرات چه به لحاظ کاهش نشانه ها و چه رشد مهارتهای فردی کودک مبتلا به اتیسم در خلال مداخلات است.
البته سرعت تغییرات با توجه به شدت اختلال متفاوت خواهد بود.
در ادامه به یکی از مداخلات کمک کننده به بهبود شرایط کودکان اتیسم اشاره شده است.
موسیقی درمانی کوشا در اختلال طیف اوتیسم.
تاثیر موسیقی بر بهبود عملکرد و رفتار کودکان اتیسم
محققان به طور سیستماتیک توانایی پردازش موسیقی افراد مبتلا به اوتیسم را مورد مطالعه قرار داده اند.
نتایج نشان داده است که گرچه مهارتهای کلامی آنها ضعیف است، اما این افراد ممکن است در پردازش موسیقی مشابه دیگران عمل کنند.
با توجه به تحقیقاتی که توسط رابرت اکوردینو پزشک محقق و موسیقی دان و همکارانش انجام شد، مشخص شد که موسیقی درمانی در درمان رفتارهای اجتماعی، ارتباطی و زبان کودکان اوتیسم تاثیر دارد.
همچنین شواتزبرگ موسیقی درمانگر، طی تحقیقاتی اظهار کرد که کودکان اوتیسم در فرایند موسیقی درمانی از نظر ادراک، تعمیم رفتار و همچنین یادگیری اجتماعی ،پیشرفت قابل ملاحظه ای نشان میدند.
تقویت مهارتهای کلامی و درک کلامی
بسیاری از کودکان با اختلال اوتیسم کمبودهای زبانی دارند.
حتی درصورتیکه مهارتهای زبان رسمی آنها مثل واژگان و دستور زبان هم سالم باشد، اما چگونگی استفاده موثر و فعال از زبان برای برقراری ارتباط اجتماعی متقابل، در این اختلال ناقص است.
موسیقی با دنیای متنوعی از الگوهای ریتمیک و ملودیک به عنوان یک روش نافذ ؛ با ایجاد ارتباطهای غیرکلامی موسیقایی میتواند به خوبی با کودکان اوتیستیک ارتباط برقرارکند و در بروز هیجانات مناسب، ارتباط های غیر کلامی و حتی ابراز کلامی به آن ها کمک نماید.
تقویت مهارتهای پردازش دیداری و شنیداری
این شیوه‌ی درمانی همچنین باعث تقویت مهارتهای دیداری و شنیداری در کودک شده و سطح آگاهی و شناخت او را افزایش میدهد.
امروزه موسیقی درمانی یکی از درمان های تایید شده در اکثر کشورها برای کمک به بسیاری از اختلالات از جمله اختلال طیف اوتیسم است.
مداخلات درمانی کوشا برای کمک به کودکان اتیسم
کاردرمانی و گفتاردرمانی کوشا یک مرکز توانبخشی با مجوز رسمی از سازمان نظام پزشکی واقع در یوسف آباد تهران است که خدمات تخصصی زیر را برای کودکان اتیسم فراهم کرده است.
در کاردرمانی و گفتاردرمانی کوشا از مداخلات منظم و مداوم ؛
در خلال مداخلات درمانی کوشا به کودکان اتیسم کمک می شود تا بتوانند مهارتهای ضروری برای داشتن استقلال در امور روزمره زندگیشان را کسب کنند.
تا حد امکان نشانه های ناخوشایند حذف و یا تعدیل شود.
در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر می توانید با مجموعه تماس بگیرید.
